دیوارهای سبز، دیوارهای اکسیژن ساز شهری
دیوارهای سبز
سبزینگی در ساختمان ها، راهی مناسب برای بهبود کیفیت زندگی در محیط های شهری است. در حال حاضر به دلیل وجود مشکلات اساسی همچون گرم شدن زمین، آلودگی هوا و آب، مصرف بی رویه انرژی و هزینه های اقتصادی بالای آن، طراحی ساختمان های سبز اهمیت زیادی پیدا کرده است. دیوارهای سبز نوعی نقاشی زنده هستند که در تقابل با فضای شهری یک اثر هنری به حساب می آیند. علاوه بر آن پناهگاه بسیار عالی برای تنوع زیستی و یک عنصر مهم در بوم شناسی شهری هستند .
چرا دیوار سبز
استراتژی مؤثر گسترش فضای سبز شهری، به علت قیمت بالای زمین در شهرهای بزرگ، در سطح افقی بسیار پرهزینه است بنابراین توصیه ی بهینه برای راهبرد اصلی شهرداری‌ها، «گسترش فضای سبز در سطح عمودی» می باشد. اگر چه دیوارهای سبز فقط مختص فضاهای خارجی نیستند و قابلیت استفاده در فضاهای داخلی ساختمان را نیز دارند.
سیستم های کنونی برای سبز نگه داشتن ساختمان فقط سطوح پوشش دهنده با پوشش گیاهی برای ساختمان نیستند. سقف های سبز ( روف گاردن ) و دیوارهای سبز، به عنوان عامل زیبایی بخشی در ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرند. تکنولوژی حاضر در این سیستم ها می تواند به دلیل وجود گیاهان، عملکرد ساختمان ها را به حداکثر برساند و بخشی از یک استراتژی پایدار برای احیاء شهری و ارتقاء ساختمان ها باشند.
دیوارهای سبز (همچنین به عنوان دیوارهای گیاهی، دیوارهای زندگی یا باغهای عمودی شناخته می شوند) در سال های اخیر به روند رو به رشدی از فضاهای ساخته شده توسط انسانها تبدیل شده اند. بکار بردن طبیعت زنده در محیط های شهری، نه تنها دعوت کنندگی و جذابیت زیادی دارد، بلکه مزایا و اهداف دیگری را نیز در پی خواهد داشت. این دیوارها از پخش گرد و خاک در هوا جلو گیری کرده و از ساختمان در برابر اشعه های فرا بنفش باران و فشار باد محافظت می کنند.
دیوارهای سبز با نمای ساختمان ها متفاوت هستند، آنها که اغلب از دیوارهای خارجی ساختمان ها بالا می روند، به عنوان ساختار پوشش دهنده و حمایت کننده ی نمای ساختمان استفاده می شوند. در دیواره های سبز، سطح یا ساختار دیوار محیطی مناسب جهت رشد گیاهان به حساب می آیند، درحالی که برای رشد سبزینگی در نماها، آنها ریشه در زمین دارند. علاوه بر این، نماهای سبز زمان زیادی جهت رشد کافی برای پوشش دادن یک دیوار کامل نیاز دارند، در حالی که دیواره های سبز می توانند از پیش رشد شده نصب شوند.
علاوه بر این، گیاهانی که در این دیوارهای سبز استفاده می شود، گرمسیری هستند و در اکثر شرایط جهان خارج از حیات طبیعی خود از بین نمی روند. دیوارهای سبز هوشمند و فعال معمولا شبیه به دیوارهای سبز به نظر می رسند. اما به دلیل استفاده از هوش مصنوعی و فن آوری، اهداف بیشتری را به دنبال دارند. ویژگی های دیوار هوشمند می تواند به صورت اتوماتیک نظارت شود و اثرات مثبتش افزایش یابد.
علاوه بر مزایای بصری و زیست شناسی دیوارهای سبز، دیوارهای سبز هوشمند و فعال می توانند از طریق تصفیه هوا و رطوبت طبیعی، گردش هوا را بهبود بخشیده و محیط رشد مناسبی را فراهم کند.
از میان سه نوع سبزینگی در دیوارها که توضیح داده شده است، دیوارهای سبز هوشمند و فعال فقط در داخل خانه استفاده می شوند، زیرا بازده تصفیه هوای آنها به اندازه کافی قدرتمند نیست تا بتوانند فضاهای بیرونی را تحت تاثیر قرار دهند.
بخشی از عملکردها و مزایای دیوارهای سبز و بام سبز ( روف گاردن )
زنده نگهداشتن فضا با استفاده از دیوارهای سبز، مزایای زیادی را به دنبال دارد. این اجزا می توانند تاثیر زیادی در تزئین محیط شهری ساخته شده از بتن و آجر ایجاد کنند، در نتیجه جایگزین های خوبی برای کشاورزی شهری، باغبانی و سبزینگی داخلی ساختمانها هستند. مطالعات نشان می دهد که طبیعت می تواند رفتارهای منفی مانند تجاوز و اضطراب را کاهش دهد. علاوه بر این، ارتباط با طبیعت برای کاهش استرس و خستگی ذهنی بسیار مفید است. این مسیله به خاطر واکنش اتوماتیک بدن ما به دیدن و دور شدن از عناصر طبیعی است.
سطح خارجی دیواری که متصل به دیوار سبز است، ۱۰ درجه خنک تر از یک دیوار در معرض هوای آزاد است با افزایش هزینه‌ها و کمبود انرژی، این ویژگی دیوار سبز سبب کاهش مصرف انرژی در سرمایش یا گرمایش انرژی می‌شود. این سازه‌ها توانایی آن را دارند که صورتحساب برق شما را تا ۲۰٪ کاهش دهند.
توانایی جذب سر و صدا و کاهش آلودگی صوتی در داخل ساختمان دارا میباشند. دیوارهای سبز به عنوان حایل در فضای داخلی ساختمانها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
افزایش ارزش ملک از دیگر مزایای دیوارهای سبز است.
دیوارهای گیاهی نوعی نقاشی زنده محسوب می شود که در تقابل با فضای شهری یک اثر هنری به حساب می آید .
یک پناهگاه بسیار عالی برای تنوع زیستی و یک عنصر مهم در بوم شناسی شهری به حساب می آید .
معماری سبز ، معماری شهری فردا است.
فایده دیگر استفاده از این نوع دیوار در طراحی نما حفاظت از سازه های ساختمان می‌باشد. چرا که ساختمانها در معرض المان‌های آب و هوایی میباشند و در طول زمان، بعضی مواد ارگانیک ساختمانی ممکن است شروع به خراب شدن کند که در اثر انقباض و انبساط‌های متوالی در اثر سیکل انجماد و اشعه UV ایجاد می‌شود.
آلودگی‌ها و ذرات معلق را گیر می‌اندازد. گازهای مهلک و VOC را از فرشها، مبلمان و سایر وسایل جذب می‌کند.
مزایای دیگر دیوارهای سبز:
- قابلیت اجرا در فضاهای بزرگ
- بالا بودن سرعت اجرای طرح
- هزینه های پایین تعمیر و نگهداری
- وزن سبک
- امکان آبیاری آسان
- مصرف آب کم
- امکان استفاده از تاسیسات و تجهیزات در داخل سازه
- امکان هرس گیاهان و ایجاد طرح جدید
- سبز بودن دیوار در روز اول کاشت
- امکان تطبیق طرح کاشت با فضاهای سبز ارگانیک
- قابلیت اجرا در فضاهای کوچک
- امکان ایجاد فضایی با کدهای عرضی مختلف و ایجاد تنوع در سطح توسط پوشش گیاهی
- تنوع گونه های گیاهی بومی
- گیاهان دیوار سبز و بام سبز ( روف گاردن)
جهت انتخاب گیاهان دیوار سبز توجه به عوامل شدید در هر منطقه در درجه اول اهمیت قرار دارد. برای مثال خشکی شدید هوا، وجود آب نامناسب، خاک و … . اما نکات زیر نیز به صورت عمومی باید مد نظر قرار گیرد.
روش اجرای دیوار سبز ( کابلی و یا مدولار )
موقعیت اقلیمی و اکولوژیک سایت شامل نور، دما، رطوبت محیط و …
عواملی همچون شدت نور، رطوبت محیط، حرارت، میزان و کیفیت آب در دسترس جهت آبیاری، شدت وزش باد، ارتفاع محیط و خاک و … در انتخاب گونه های مناسب مؤثر هستند.
انتخاب گیاهان بومی
در صورت عدم انتخاب گونه های گیاهی ناسازگار با محیط، هزینه های نگهداری گیاهان به دلایل مختلف از جمله، خشکی و یا نیاز به آب فراوان، انواع آفات گیاهی و … افزایش خواهد یافت. همچنین گیاهان بومی هر منطقه نسبت به سایر گیاهان در برابر عواملی همچون نوسان های بالا و پایین دمایی، نوع خاک و … بسیار مقاومتر هستند.
انتخاب گیاهان همیشه سبز
این موضوع متأثر از اقلیم است. به این معنی که در اقلیم های سرد و خشک استفاده از گیاهان پوششی با تراکم بالا که نفوذ تابش خورشید را در بین برگها کاهش می دهد توصیه نمی گردد
انتخاب گیاهان مقاوم
بررسی گونه های مختلف گیاهی به لحاظ بصری و زیبایی شناختی، توجه به عواملی همچون تنوع رنگی، غنای بویایی، فرم، خزان پذیری و … در زیبایی بصری دیوار سبز بسیار مؤثر می باشد.
آفات گیاهی
محیط زیست به صورت مشترک محل رشد و زیست بسیاری از جانوارن در کنار گیاهان میباشند و این جانوران بخشی از چرخه حیات هستند. بسیاری از این جانوران بی ضرر و اصطلاحا جزو حشرات پاک محسوب می گردند اما برخی از گیاهان به صورت طبیعی منجر به رشد و گسترش برخی از جانواران خواهند شد. برای مثال یکی از محلهای مناسب جهت زیست مارمولکها، گیاهان مو چسب هستند. بنابراین در انتخاب نوع گیاهان دیوار سبز توجه به این نکته نیز حائز اهمیت می باشد.
مشخصات گیاهان منتخب دیوار سبز در فضای سایه- آفتاب
پیچ امین الدوله
درختچه‌ای بالا رونده و پیچنده و صعود تا ارتفاع ۱۰ متر
دارای گلهایی بسیار معطر
خاک مناسب: خاک غنی خاک قلیایی سبک و با زهکشی خوب و آب فراوان
حداقل دمای قابل تحمل ۱۵- درجه سانتی‌گراد
پاپیتال
دارای ساقه های دائمی چوبی و بالا رونده چسبنده و مناسب پوشش دیوار ها و فنسها
گیاه پوششی و همیشه سبز
رشد مناسب در سایه
نسبت به شرایط محیطی دارای قدرت سازگاری بالایی
رشد درحرارت بالا و پایین و روشنایی کم و زیاد و بر روی دیوار های شمالی و شرقی
مناسب محیط نیمه سایه یا سایه
خاک مناسب: خاکهای غنی و آلی
لیزوماکیا
گیاه پوششی
مقاوم و نیمه مقاوم نسبت به سرما
خاک مناسب؛ خاک غنی از مواد آلی با زهکشی مناسب
نیاز به سایه نسبی
دارای برگهای طلایی در آفتاب و سایه سبز رنگ
ناز فرانسوی
رشد تا ۳۰ سانتی متر
برگهای آن ضخیم و گوشتی
نیاز به نور خورشید کافی (تابستان در سایه و زمستان در نور مناسب)
حداقل دمای قابل تحمل ۱۰- درجه سانتی گراد
خاک مناسب؛ خاک سبک دارای زهکش
نیاز به آب کم
شیر خشت
گیاهی پایا به ارتفاع ۳ تا ۸ متر
بوته های تازه کاشته شده آبیاری منظم – بوته های استقرار یافته مقاوم نسبت به بی آبی
بخشی از روز سایه را تحمل می کند.
